Een kind op komst is een grote verandering in iemands leven, zeker wanneer het de eerste is. Het gezin wordt groter en gezelliger, maar er komen ook taken en kosten bij. Aan de andere kant zijn er extra inkomsten en mogelijkheden voor verlof. In de Geldwijzer Kinderen & Scholieren (e-book) van het Nibud, Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting, komen al deze onderwerpen aan bod.
Waar blijft mijn geld?
Waar blijft toch ons geld?´, verzuchten ouders wel eens. Veel jonge ouders denken dat het financieel allemaal wel goed zal komen als er een kindje komt. Ze komen goed rond van hun twee salarissen, dus met een kindje erbij zal dat ook wel zo zijn, toch? Dit valt voor veel van hen tegen door enerzijds natuurlijk de kosten van een kind. Maar ook doordat een of beide ouders minder zijn gaan werken. Als je gewend bent te leven van twee voltijds salarissen, is het vaak moeilijk om met de lagere inkomsten en hogere uitgaven om te gaan. Daarom is het zinvol om je financieel goed voor te bereiden op de komst van je kind. Bijvoorbeeld door het maken van een begroting. Op nibud.nl kun je lezen hoe je dat kunt doen.
Hoeveel kost een kind dan ongeveer?
Kinderen kosten geld. Denk aan de kosten van luiers, kleding, voeding en speelgoed. Maar ook de kosten van de inrichting van de kinderkamer, een extra vakantieganger en kinderopvang. Ook betekent meer thuis zijn, hogere energielasten. Het CBS heeft berekend dat een kind gemiddeld 15% van het netto inkomen kost. Verdient u dus bijvoorbeeld € 1.700 netto per maand dan moet u rekenen dat uw kind 15% van € 1.700 = € 255 per maand zal kosten. Dit zijn natuurlijk gemiddelden, maar het geeft een idee. Om je hierop voor te bereiden, zou je voor de komst van het eerste kind al eens kunnen proberen of je per maand die € 289 zou kunnen sparen. Dan voel je alvast wat het betekent als het kind er is en leg je meteen een mooi buffertje aan!
Eerste kosten
Er zijn een aantal kosten die gemaakt moeten worden voordat het kind er is. Hieronder de bedragen van een aantal basispakketten. Hierbij is uitgegaan van wat voor de meeste gezinnen minimaal nodig is. De prijzen zijn gemiddelden. We houden hier geen rekening met de mogelijkheid van tweedehands artikelen, maar zijn uitgegaan van de prijzen in een gemiddelde winkel.
Wieg of ledikant, beddengoed, aankleedkussen, commode
Luierpakjes, truitjes, broekjes, boxpakjes, jasje, badcape, sokjes
Badje, luieremmer, luiers, washandjes, flessenwarmer, kruik, verzorgingsartikelen
Box, buggy, kinderstoel
Autozitje, combiwagen
.
€ 200,00
€ 330,00
Totaal: € 1.140,20
Wie betaalt de bevalling?
Thuis bevallen wordt door het basispakket van uw zorgverzekeraar volledig betaald. De kosten van een (poliklinische) bevalling in het ziekenhuis worden alleen vergoed als de arts daarvoor een medische indicatie heeft afgegeven. Als die er niet is, worden alleen de gewone verloskundige kosten vergoed. De overige kosten zoals het gebruik van de verloskamer moet je dan zelf betalen. Voor sommige van deze kosten kun je een aanvullende verzekering afsluiten.
Na de geboorte heb je recht op kraamzorg bij je thuis door een erkend kraamcentrum. Het kraamcentrum bepaalt voor hoeveel uren en dagen. De eigen bijdrage voor deze thuiskraamzorg is iets meer dan € 4,50 per uur. Hiervoor kun je een aanvullende verzekering afsluiten. Verdiep je dus goed in je zorgverzekering om te zien wat er wel en niet in je verzekering is opgenomen. Helemaal als je aan het eind van het jaar de mogelijkheid hebt om van verzekering te veranderen.
Verdeling werk en privé
Als er een baby op komst is, betekent dat vaak dat je met je partner gaat kijken hoe je het samen regelt qua werk en zorg. Hoeveel dagen gaat ieder werken? Is er kinderopvang nodig? Of kun je het samen met je partner regelen? Om te beslissen wie er welke dagen thuis blijft, is het ook nuttig om te kijken wat dat betekent voor je inkomen.
Het lijkt misschien logisch dat je het minst aan inkomsten verliest als degene met het laagste inkomen minder gaat werken. Dat hoeft echter niet altijd zo te zijn. Het kan namelijk ook dat je door net wat minder te werken in een andere belastingschijf valt. Dat levert dan weer ‘belastingvoordeel’ op! Daarnaast is het vanwege heffingskortingen voordeliger als beide partners werken, bijvoorbeeld allebei 20 uur in plaats van 1 partner thuis en 1 partner die 40 uur werkt. Vanuit de overheid wordt gestimuleerd dat beide partners met kinderen aan het werk zijn. Dan hoef je tussen de € 1.000 en € 2.100 minder belasting te betalen, afhankelijk van de hoogte van je inkomen.
Tegemoetkomingen van de overheid
Je uitgaven gaan behoorlijk omhoog als je kinderen krijgt. Gelukkig zijn er ook verschillende tegemoetkomingen van de overheid waar je (mogelijk) recht op hebt als je kinderen krijgt.
Kinderbijslag
Iedereen die in Nederland woont of in loondienst is, heeft (onder voorwaarden) recht op kinderbijslag. Het is niet afhankelijk van het inkomen dat je hebt. De kinderbijslag hoef je maar één keer aan te vragen, en wordt vanaf dat moment ieder kwartaal uitgekeerd totdat het kind 18 jaar is. Als je je kind na de geboorte hebt aangegeven op het gemeentehuis, stuurt de Sociale Verzekeringsbank u automatisch het aanvraagformulier toe. De hoogte van de kinderbijslag is afhankelijk van de leeftijd van het kind.. Als je eenmaal kinderbijslag voor je eerste kind krijgt, wordt het totaalbedrag bij een volgend kind automatisch verhoogd.
Kinderopvangtoeslag
Het Nibud merkt dat ouders vaak schrikken van de kosten van kinderopvang. Een maand kinderopvang kan bij 3 dagen per week makkelijk zo’n € 1.300 kosten. Maar gelukkig heb je bijna altijd recht op kinderopvangtoeslag, een bijdrage van de overheid in de kosten van de kinderopvang. Dat kan betekenen dat je van die € 1.300 nog niet eens de helft zelf hoeft te betalen!
De kinderopvangtoeslag is een inkomensafhankelijke regeling. Dus hoe lager je inkomen, hoe hoger de toeslag. Ook niet-werkenden kunnen recht hebben op kinderopvangtoeslag. Dit geldt als je een (re-) integratietraject volgt, als nieuwkomer een inburgeringscursus volgt of als je student bent bij een door de overheid gefinancierde onderwijsinstelling. Je hebt alleen recht op kinderopvangtoeslag als jij en je partner allebei werken. Er is een maximum uurtarief waarover je de toeslag ontvangt. Dit maximumtarief verschilt voor dagopvang bij een kindercentrum, naschoolse opvang en gastouderopvang. Is het uurtarief van je kinderdagverblijf hoger, dan zul je het meerdere volledig zelf moeten betalen. Vraag de toeslag direct aan via www.toeslagen.nl als je weet wanneer je kind voor het eerst naar de opvang zal gaan. Doe dit in ieder geval binnen 3 maanden na de start, want je krijgt maximaal 3 maanden met terugwerkende kracht terugbetaald.
Kindgebonden budget
Ieder gezin met kinderen jonger dan 18 jaar kan in aanmerking komen voor het kindgebonden budget: een inkomensafhankelijke bijdrage in de kosten van kinderen. De hoogte van het kindgebonden budget hangt af van het verzamelinkomen van jou en je partner. Is het totale verzamelinkomen per 1 januari 2020 lager dan circa € 38.181, dan krijg je het maximale bedrag uitgekeerd. Hoe hoger je inkomen, hoe minder kindgebonden budget je krijgt. Dit is wel weer afhankelijk van het aantal kinderen dat je hebt. Lees meer over de toeslagen waar je recht op kunt hebben op www.nibud.nl of bereken het bedrag op berekenuwrecht.nl.
In 4 stappen weer grip op je geld na de komst van de baby
Een grote verandering in je leven heeft bijna altijd ook financiële gevolgen. Een nieuw huis, een nieuwe baan of.. de komst van een kind! Je hoofd staat de eerste tijd waarschijnlijk helemaal niet naar geldzaken, maar op een bepaald moment zal de behoefte wel weer komen grip op je geld te hebben. De vier stappen ‘Grip op geld’ van het Nibud kunnen daar bij helpen.
Stap 1: Breng je administratie op orde.
Als je al je papieren makkelijk kunt vinden, heb je sneller overzicht. Kijk goed naar de nieuwe papieren die je hebt sinds de geboorte van je kind. Aanmeldformulieren van de kinderopvang, papieren van de belastingdienst over de kinderopvangtoeslag, post van de Sociale Verzekeringsbank in verband met de kinderbijslag, het overzicht van de zorgverzekeraar waar je kind bij is ingeschreven. Zoek alles bij elkaar en bewaar het in een map, zodat je alles snel kunt terugvinden.
Stap 2: Maak een overzicht
Wat zijn je nieuwe inkomsten, en wat zijn je nieuwe vaste lasten en uitgaven? Met een kind heb je weer andere uitgaven dan zonder kin- deren. Je zult waarschijnlijk minder naar restaurants of feestjes gaan, maar er gaat juist weer geld naar luiers en kinderkleren. Door een begroting te maken (een overzicht van uw inkomsten en uitgaven) weet je meteen hoe het ervoor staat. Maak een begroting op papier, op je computer of met behulp van het gratis Persoonlijk Budgetadvies van het Nibud. Je ziet direct of je inkomsten en uitgaven in balans zijn.
Stap 3: Inzicht in je inkomsten en uitgaven
Je hebt nu een overzicht van je inkomsten en uitgaven en kunt zien of je een tekort hebt per maand of dat je geld overhoudt. Kijk sowieso op berekenuwrecht.nl of je recht hebt op (gemeentelijke) toeslagen, maar kijk ook of je eventueel nog ergens op kunt en wilt besparen. Houd je geld over? Kijk dan of je buffer groot genoeg is om onvoorziene uitgaven op te kunnen vangen. Kijk daarvoor op nibud.nl/bufferberekenaar.
Stap 4: Keuzes maken
Je weet nu precies hoe het zit met je geldzaken en kunt dus keuzes gaan maken over je uitgaven. Ook kun je er misschien kiezen voor een andere verdeling qua werk zodat je meer inkomsten creëert.
Sparen voor (de studie van) je kind?
Veel ouders (of grootouders) openen bij de geboorte van hun kind een spaarrekening. Bijvoorbeeld voor een studie, rijlessen of voor de 18de verjaardag. Een mooi cadeau voor je kind, maar denk wel aan je eigen portemonnee. Leg je bijvoorbeeld niet voor een te hoog bedrag per maand vast. Denk er überhaupt over na of je het geld vast wil zetten tot een bepaald moment of dat je de mogelijkheid wilt hebben om er geld af te halen. Door omstandigheden wil je de rekening of je spaarverplichting misschien wel tussentijds beëindigen. Bijvoorbeeld bij werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, echtscheiding of overlijden.
Let op
Het vermogen dat je voor je kind spaart, wordt bij je eigen vermogen geteld als het om belasting gaat. Heb je meer dan € 30.846 (2020) vermogen (of het dubbele als je een partner hebt), dan betaal je daar belasting over. Tel bij je vermogen dus het spaargeld van je kind(eren) mee.
Hoe leer ik mijn kind met geld omgaan?
Een belangrijk onderdeel van de opvoeding, is de financiële opvoeding. Die begint indirect al zodra je kind er is, maar het ‘echte’ opvoeden begint vanaf een jaar of 5/6. Wel zul je zien dat je kind al snel interesse heeft in geld, betalen, muntjes of briefgeld. Vertel dus gerust hoe het werkt als je boodschappen gaat doen, wat je met je pinpas doet of wat je met die leuke muntjes kunt doen. Vanaf groep 3 gaat het dan echt beginnen met rekenen, geld tellen en de eerste spulletjes kopen van hun zakgeld. Wil je je daar nu al op voorbereiden? Koop dan bij het Nibud de ‘Gids voor financieel opvoeden, van zakgeld tot zelf verdienen’.
Nog meer lezen over de kosten van kinderen? Ga naar nibud.nl en bestel het e-book Geldwijzer Kinderen & Scholieren!